SABC News | Sport | TV | Radio | Education | TV Licenses | Contact Us
 

Human Rights Violation Hearings

Type HUMAN RIGHTS VIOLATION HEARINGS

Starting Date 10 June 1996

Location KIMBERLEY

Day 1

CASE NO: CT/04600

VICTIM: TOMMY KGATIWANE

VIOLATION: SHOT

TESTIMONY BY: TOMMY KGATIWANE

TOMMY KGATIWANE Verklaar onder eed

ADV POTGIETER

Tommy stop my as ek - as jy nie volg wat ek sê of as ek te vinnig praat hoor okay.

MNR KGATIWANE

Okay.

ADV POTGIETER

Nou jou saak gaan oor die geval waar jy geskiet was nè.

MNR KGATIWANE

Korrek ja.

ADV POTGIETER

En dit het ook gebeur daar waar julle woon daar in Griekwastad nè.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Nou daar was ook voordat die skietery gebeur het - was daar ook ‘n bietjie van ‘n probleem tussen die ANC mense en die IFP mense daarso in Griekwastad nè.

MNR KGATIWANE

Korrek ja.

ADV POTGIETER

Wil jy nie vir ons so bietjie vertel wat daar gebeur het nou eerstens nie.

MNR KGATIWANE

Wat gebeur het eintlik het ons die vorige dag het die ANC Youth League ‘n vergadering opgeroep sodat die INKATHA saam met ons kom sit en hulle het geweier om met ons te kom sit - dit was die Saterdag.

Die Sondag roep hulle ‘n meeting op - hulle wil die Civic sien, en ons die ANC Youth League gaan na die saal ons gaan sê die Civic julle sit nie met daai mense - vergader daar nie, so het dinge deurmekaar geraak. Ons het so oor mekaar geredeneer asof dit lyk dit - dis ‘n hele bakleiery. En die polisie het toe ingekom - hulle het traangas teen ons geskiet - ge-spray. Ons het toe uitmekaar uit gehardloop, maar nie heeltemal weggehardloop nie, maar net uitmekaar uit.

Reg die tyd wat een van die - daai konstabels uitval - hy het te voet geloop sien een - onse chief marshal hom en hy gaan toe daar om hom te gaan vra waarvoor - waarvoor het hulle ons geskiet met die traangas. Reg soos - so het die - die march agter die chief marshal gegaan, maar so - soos die marshal nou eintlik met hom praat - so tree hy agter - agter toe, die tyd wat hy in sy jaard - wat hy op die trap kom van sy deur - toe is dit wat hy 'n skoot af los en hy tref toe vir my. En ek hardloop 'n ent ek gaan val en my broer en 'n ander vrind kom tel my toe op. En ek kry 'n naaste huis en ek was my - my gesig want die hou hier deur die - deur die wang dit het vreeslik gebloei.

En ek was toe my gesig en my broer kry 'n voertuig om my hospitaal toe te vat. En daar het ek ses dae in die hospitaal gaan lê.

ADV POTGIETER

Hoeveel keer was jy raak geskiet?

MNR KGATIWANE

Ek sal sê hy het - dit is een skoot wat hy skiet, maar dit is mos haelkorrels - so met ander woorde hy het baie dinges - gedinges, want hoekom een het ek myself hier - hier by my tandvleis uitgehaal - want dit was baie hinderlik - hier is nou nog ene hier in my arm - en een is nog agter by my agterkop.

ADV POTGIETER

Nou die - dis 'n polisieman wat jou geskiet het nè.

MNR KGATIWANE

Ekskuus?

ADV POTGIETER

Dis 'n polisieman sê u.

MNR KGATIWANE

Ekskuus?

ADV POTGIETER

Is dit 'n polisieman wat jou geskiet het.

MNR KGATIWANE

Dis 'n polisieman ja.

ADV POTGIETER

Wie is dit?

MNR KGATIWANE

Hulle roep hom Kgololo.

ADV POTGIETER

Kgololo.

MNR KGATIWANE

Kgololo ja.

ADV POTGIETER

Nou jy sê ook vroeër was daar nou bietjie van 'n redenasie daar gewees die - tussen die twee groepe.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

En die polisie het traangas geskiet daarso.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Na wie toe het die polisie die traangas geskiet?

MNR KGATIWANE

Ekskuus?

ADV POTGIETER

Na wie toe het die polisie geskiet met die traangas?

MNR KGATIWANE

Na ons toe - direk na ons toe.

ADV POTGIETER

Wie is julle?

MNR KGATIWANE

Die ANC.

ADV POTGIETER

ANC.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Net na julle kant toe of na albei kante toe?

MNR KGATIWANE

Nee net na ons toe.

ADV POTGIETER

Net na julle kant toe.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Nou het jy 'n saak gemaak nadat jy geskiet was?

MNR KGATIWANE

Nee ek het nie 'n saak gemaak nie, want die Sersant Burger die tyd wat ek in die hospitaal lê het hy die matrone gesê dat as hulle my ontslaan dan moet die matrone vir hom bel sodat ek moet - gaan opgesluit word.

En hulle het toe - hy die Sersant het toe 'n saak teen my gemaak - maar ons was toe tien in die saak daar, en ek was die beskuldigde nr 10.

ADV POTGIETER

So hulle het liewer vir jou aangekla.

MNR KGATIWANE

Ekskuus.

ADV POTGIETER

Hulle het vir jou aangekla.

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Waarvoor - hoe het hulle gesê wat het jy gedoen?

MNR KGATIWANE

Ekskuus?

ADV POTGIETER

Hoekom - hoekom het julle jou aangekla.

MNR KGATIWANE

Ja soos wat hy daar - die matrone gesê het dat ek die konstabel se huis uitgebrand het en dit was nie so nie.

ADV POTGIETER

En wat het toe gebeur van daai saak teen jou?

MNR KGATIWANE

Daar was toe twee prokureurs wat die saak verdedig het hier in Kimberley.

ADV POTGIETER

Toe wen julle of wat?

MNR KGATIWANE

Ja hulle het die saak gevat.

ADV POTGIETER

Wat is die - hoe is die situasie nou daarso het julle nog altyd probleme tussen die twee groepe?

MNR KGATIWANE

Ek sal sê ek kan nou nie eintlik waarlik sê nie maar hulle se gedruis is dood, ek hoor niks meer van hulle.

ADV POTGIETER

So dan kan daar nie meer probleme wees nie. Kan ek jou nou net vra van - miskien kan jy ons ook 'n bietjie help met daai geval van jou broer van Aubrey - kan jy nog daai dag onthou die dag wat Aubrey aangerand was?

MNR KGATIWANE

Ja ek onthou baie goed.

ADV POTGIETER

Weet jy van daai bus, die bus mense wat daar gekom het.

MNR KGATIWANE

Ja want ek dink ja die Saterdag drie-uur die oggend was ek op 'n trip na Blomfontein ons kry toe die bus in die pad, en die tyd eight o’clock wat ons terug in Griekwastad sê maar hier twee-uur die nag - ek het by 'n girl friend van my geslaap dinges nou.

CHAIRPERSON

Order please.

ADV POTGIETER

Was jy aan die slaap - jammer gaan maar aan.

MNR KGATIWANE

Ja nou die saal is nie ver van haar - van haar huis af nie en die tyd ek staan op en ek sien die bus staan voor die saal en ek vra vir haar nou waffer tyd het die bus dan hier ingekom, die bus - dis die bus die wat ons hier teen die pad gekry het, en die oggend waarlik net soos wat my ma nou hierso sê toe is dit die tyd wat hulle so [onduidelik]

ADV POTGIETER

Is dit - was die vreemde mense gewees daar in Griekwastad?

MNR KGATIWANE

Ekskuus?

ADV POTGIETER

Is dit mense van iewers anders?

MNR KGATIWANE

Ja dit is mense van ander plek ons ken hulle nie.

ADV POTGIETER

Jy het nie vir hulle geken nie, hulle is vreemdelinge daar gewees?

MNR KGATIWANE

Dit is vreemde mense - heelwat vreemde mense - kyk Griekwastad is maar 'n klein- 'n klein plekkie jy kan - daai hele mense kan jy sommer ken - is maar 'n klein plekkie, maar enige iemand sal verbaas die dinge wat daar gebeur het.

ADV POTGIETER

Was daar - behalwe vir Aubrey se geval was daar nog ander moeilikheid ook daai dag gewees - toe daai bus mense daar in Griekwastad was?

MNR KGATIWANE

Niks nie.

ADV POTGIETER

Net Aubrey se geval?

MNR KGATIWANE

Ja.

ADV POTGIETER

Okay, baie dankie meneer en mevrou - ek gee oor vir die Voorsitter.

VOORSITTER

Baie dankie is daar ander vrae? Ons wil net sê baie dankie aan u en ons sal tog probeer om te doen wat ons kan - baie dankie.

 
SABC Logo
Broadcasting for Total Citizen Empowerment
DMMA Logo
SABC © 2024
>